vrijdag 14 mei 2010

3 dagen Mae La en "ER" is een lachertje!




Ik ben een fan van alle medische programma, kijk op vrije ochtenden via “uitzending gemist” alle uitzendingen van ER, de huisartsenpost, trauma team en ga zo maar door. De hoeveelheid trauma’s en bijzondere gevallen die er worden getoond vind ik altijd mega interessant. Het zijn natuurlijk wel allemaal aan elkaar geplakte trauma’s en zoveel als in één aflevering van ER wordt getoond, dat maak je in een maand nog niet mee op de Spoedeisende Hulp in Nederland. Op de verloskamer in Mae La daarentegen...


(verloskamer van Mae La)

Woensdag begon rustig. De afdeling lag niet erg vol, maar er was wel één vrouw aan het rommelen. Het is een meisje van 21 jaar die sinds een maand in het kamp woont en waarvan de zwangerschapsduur onbekend is. Ergens tussen 8 en 9 maanden zwanger zo lijkt het... De verloskundigen zijn bijzonder goed in het opvolgen van protocollen. In het bevallingsprotocol staat dat er elke twee uur inwendig onderzoek moet plaatsvinden om de hoeveelheid ontsluiting te voelen. Om 08.15uur had ze 6cm ontsluiting, maar om 09.40uur begon ze te persen. Ze verloskundigen vertelden haar dat ze nog niet mocht persen, ze had immers nog maar 6cm. Ze bleef echter doorpersen aangezien ze het niet kon tegenhouden. Om 10.15uur, precies twee uur na het vorige inwendige onderzoek, bleek ze volledige ontsluiting te hebben! Niet heel verbazingwekkend natuurlijk, bovendien zag ik op een wee ook al een beetje van het hoofdje van het kindje dus heel lang zou het niet meer duren. De verloskundigen plaatsten haar op de baarkruk en een kleine 20 minuten later werd er een jongetje geboren. Hij huilde niet en er werd anders gereageerd dan ik gewend ben, dus mijn vingers jeukten. Net toen ik op het punt stond om in te grijpen riepen ze een “call for help” naar de kinderarts. Hij knapte snel op gelukkig en nadat moeder opgelapt was, gingen ze samen naar de afdeling om bij te komen van het geheel.

Na de lunch was ik aan het werk op mijn computer om een les voor donderdag voor te bereiden toen ik iemand hoorde roepen “emergency!”. Ik liep er meteen heen en er bleek een vrouw heel heftig allergisch te hebben gereageerd op anti-malaria pillen. De kinderarts nam haar onder haar hoede en met een team van medics zorgden ze voor haar en gaven haar medicijnen. Ik haalde snel twee ventilatoren aangezien ze ook nog eens meer dan 40 graden koorts had en het al sowieso ontzettend warm was. Terwijl ik erheen loop met twee ventilators onder mijn arm komt de volgende emergency. Een bleke jonge vrouw met een klein baby'tje wordt door haar man naar binnen gedragen. De kinderarts roept naar de verloskundigen “call for help Sophie, I can’t leave!”. Tja, en daar sta je dan...was ik maar arts, dacht ik. Ik ga er meteen heen en vraag aan de man te vragen wat er aan de hand is. De vrouw is een maand geleden bevallen en nu buiten bewustzijn, heeft een bloeddruk van 230/140 (normaal is 120/80), een lage hartslag, ademt onregelmatig en heeft ongelijke pupillen. Ze heeft nooit zwangerschapscontroles gehad en is niet bij ons bevallen. Haar man vertelt dat ze een week geleden thuis drie keer een soort epileptische aanval heeft gehad en omdat ze nu niet wakker werd, hij haar naar het ziekenhuis heeft gebracht. Deze symptomen hebben helemaal niets te maken met de zwangerschap whatsoever... Ik geef wat aanwijzingen aan de verloskundigen en medics, we geven haar een infuus, controleren de bloeddruk, hartslag, ademhaling elke 5 minuten, meteen proberen we zoveel mogelijk informatie via haar man te verzamelen en maken de auto klaar voor transport. We kunnen hier helemaal niets en ze heeft echt nu specialistische zorg nodig. De hartslag wordt steeds lager en ze zakt steeds dieper weg in een coma. Haar man draagt haar in de auto, een verloskundige neemt haar kindje op schoot mee en samen met een medic houden we haar nauwlettend (in de achterbak!) in de gaten. Alle reanimatiespullen die we konden vinden in de auto gegooid. In een ander deel van het vluchtelingenkamp is een algemeen ziekenhuis met één dokter voor ongeveer 200 patiënten. Na 15 minuten rijden komen we daar aan. De medic loopt naar binnen om ons aan te kondigen en om de arts te vragen. De verloskundige draagt de baby naar binnen. Samen met haar man dragen we de bewusteloze vrouw naar binnen. Binnen lijkt niemand haast te hebben en discussiëren ze eerst nog 5 minuten over waar we haar het beste neer kunnen leggen. Op slakkentempo pakken ze een stethoscoop en geven wat zuurstof. Ik vraag waar de arts is, maar ze verstaan me slecht. De verloskundige probeert wat te vertalen en na 10 minuten arriveert de arts. Ik leg hem de situatie uit en dat de symptomen erop duiden dat de druk in de hersenen veel te groot is (door een tumor of een bloeding bijvoorbeeld) en dat er nu actie nodig is. Gelukkig weet deze arts wat ik bedoel en laten we haar daar achter, samen met haar man en kindje. De kans dat ze dit overleeft is uiterst klein, aangezien de enige manier om het op te lossen is door de oorzaak in de hersenen weg te nemen en echt opereren kan niet in het kamp...

(operatiekamer in Mae La)

Donderdag begint de dag rustig en leg ik de laatste hand aan mijn les “zwangerschapshormonen” voor de verloskundigen. Er zijn twee patiënten aan het rommelen (weeën) maar dat schiet nog niet echt op. De les gaat heel voorspoedig, Hser Gay Wah (Lief Mooi Wit) spreekt het beste Engels en vertaalt voor de anderen.

Vlak voordat het donker wordt, loop ik wat door het kamp. Heel ver weg ga ik niet, maar een klein ommetje laat al de mooiste taferelen zien. Honden rennend achter de kippen aan, een moeder die al borstvoedend het eten staat te koken... Kinderen klimmend als aapjes in de bamboehutjes en jonge mannen met zware bamboestokken op hun schouders om huizen mee te bouwen.

Later op de avond heeft één van de twee vrouwen heftige weeën en het hartje van het kindje reageert daar af en toe op. De verloskundigen hebben het ook door en roepen er een medic van de SCBU bij (deze medics zijn extra getraind in reanimatie, SCBU is de baby afdeling). Terwijl ik observeer hoe de verloskundigen werken, worden op de achtergrond kleine kindertjes achterna gezeten door hun moeder om ze in het washok te krijgen. In hun blote billen gillen ze moord en brand totdat hun moeder ze te pakken heeft.

(washok)

Even later wordt het kindje geboren, het ademt niet meteen en is ook slap. De medic en de verloskundige ontfermen zich over het kindje terwijl een ander zich om de moeder bekommert.

Het kindje is wel roze, maar ademt nog niet echt goed door en ik vertrouw het niet. Voor mijn gevoel valt het de medic niet op en ik zit in dubio of ik er iets van ga zeggen, aangezien ik in principe alleen observeer. Een aantal minuten later stel ik voor het zuurstofgehalte te meten, dat vinden ze een goed plan. Dit blijkt veel te laag en het kindje krijgt extra zuurstof toegediend met goed resultaat. Ondertussen begint de moeder hevig te bloeden waarop er medicijnen worden toegediend en een extra verloskundige komt helpen.

Door middel van vragen te stellen aan de medic en verloskundigen probeer ik ze zelf te laten bedenken wat het beste beleid is. Ze besluiten uiteindelijk de kinderarts te bellen en daar ben ik het mee eens. Het kindje wordt opgenomen op de SCBU en later blijkt dat het ook een hartruis heeft. Alhoewel de ernst daarvan nu niet bepaald kan worden, zou dit best wel eens een reden kunnen zijn geweest voor de slechte start die hij heeft gemaakt. Het bloeden bij moeder is gelukkig weer afgenomen en samen met haar kindje slapen ze hun eerste nachtje op de SCBU afdeling.

Het is ondertussen middernacht en ik besluit even te gaan liggen voordat de volgende bevalling zich aandient.

Een paar uur later wordt ik wakker gemaakt door de verloskundige.

Een minuut later sta ik in de verloskamer. Het is de zevende zwangerschap voor deze vrouw, ze heeft een hoge bloeddruk en hepatitis B. Ook dit keer heeft het kindje het in de buik al zwaar en hebben ze al een medic klaarstaan. Het kindje wordt heel bleek en slap geboren. Ze zuigen slijm uit het mondje en starten met beademen. Het gaat allemaal niet echt van een leien dakje, ik zit in dubio maar besluit toch actie te ondernemen. Terwijl ik aanwijzingen geef, vliegt er een mega groot beest zich vast in mijn haar en zie ik in mijn ooghoek een reuze kakkerlak mijn richting op lopen, ieehh!!!

Ik geef instructief over hoe het beste te beademen en langzaamaan gaat het kindje zelfstandig ademen. Hij blijft heel slap en reageert niet. De medics vertrouwen het ook niet en doen een “call for help” aan de kinderarts door de telefoon.

Ze besluiten het kindje naar de SCBU afdeling mee voor observatie. Helemaal mee eens!


Ook deze moeder begint heftig te bloeden en voelt zich ook niet lekker worden. Na medicatie en andere handelingen lijkt het bloedverlies weer te verminderen en proberen ze haar te laten lopen naar de afdeling om daar bij te komen. Staan lukt alleen niet, waarop haar man haar optilt en haar naar de andere kamer brengt. Haar bebloede voeten gaan langs mijn broek, waardoor een grote vlek ontstaat. Natuurlijk was dit nou net een van mijn favoriete broeken hier, dunne stof en los zittend, heerlijk met die hitte. Ik probeer meteen de vlek eruit te krijgen en de verloskundigen helpen een handje door er pure bleek op te doen.... Het bloed ging inderdaad goed uit de broek, net zoals de kleur overigens... Dus nu heb ik een prachtige lichtbruine broek met witte vlekken! Ach, het is maar een broek...


Het is ondertussen alweer half 7 ’s ochtends en ik ga nog even liggen in het kamertje naast de patiënten.


Ik zweet twee uur later mijn bed uit en de vrijdag is officieel begonnen.

Er is een ontbijt klaargemaakt voor mij bestaande uit een soort hartige pannenkoeken met spliterwten, ui en koriander. Niet het meest voor de hand liggende ontbijt voor mij, maar eigenlijk ontzettend lekker!

Na de ronde over de afdeling, ben ik nog even gaan kijken naar de twee schatjes van vannacht en het ziet er bij een van de baby's niet zo goed uit. Hij is gaan stuipen, waarschijnlijk ten gevolge van zuurstofgebrek bij de geboorte. Dat valt dan toch wel zwaar. Het betekent niet dat hij er sowieso iets aan overhoudt, maar het is geen goed teken. Met het andere kindje gaat het goed, die heeft geen zuurstof meer nodig en alleen nog een infuusje met antibiotica.

En is nog meer goed nieuws! We hebben gebeld naar het andere ziekenhuis waar we woensdag de jonge moeder met de torenhoge bloeddruk heen hebben gebracht en het gaat beter met haar! Ze is weer wakker en geeft zelfs borstvoeding! De oorzaak is nog niet achterhaald, dus we moeten wel gematigd positief zijn, maar eerlijk gezegd had ik niet verwacht dat ze nu nog zou leven, dus beter dan dit kan het op dit moment niet.

Na deze heftige dagen vertrekken we weer naar Mae Sot en de special edition “ER in Mae La” komt ten einde...

1 opmerking: