donderdag 10 juni 2010
Het allerlaatste blogbericht!
Vrijdagavond 4 juni 23.00 uur stond de bus voor, mijn privebus welteverstaan! Het leek meer op een The A-team bus dan een taxi, 12 persoons en alleen voor mij. Op weg naar Bangkok om G op te halen! Ik dacht lekker te kunnen slapen in de bus, maar de chauffeurs waren zo trots op hun airco, dat ie op 15 graden stond te loeien en ik zo wat vast vroor aan de stoelen.
De volgende ochtend werd ik eindelijk weer herenigd met mijn verloofde! Na 6 uur rijden kwamen we in Mae Sot aan. Alle spullen snel uitgepakt, medische spullen gesorteerd wat naar waar gaat en voor wie. De kiwi's (vacuumapparaten) nog even extra in de week gezet en uitgehangen over het balkon, alle babykleertjes bij elkaar gedaan en alvast klaar gelegd voor Mae La maandag.
Na kort te zijn bijkomen van de rit en wat van het dorpje te hebben laten zien, gaan we naar een echt “farang” feest.
Alle buitenlanders en vrijwilligers in Mae Sot worden “farang” genoemd (foreigners). En elk weekend zijn er verschillende feestjes bij mensen thuis. Via de 7eleven om wat Chiang of Leo bier te halen en wat ijsblokjes mee te nemen, met de fiets naar het feest. Het is zo’n idiote omschakeling van Mae La naar het weekend in Mae Sot vol met feestjes en op zondag naar het zwembad. Maar ook wel goed om alle ervaringen van de afgelopen week te kunnen verwerken.
Zondag fietsen G en ik naar de Birmese grens. De zogenaamde "friendship bridge" waar alle opgepakte illegale Birmezen de grens over gebonjourd worden. We lopen langs de rivier en zien de intense armoede en vreselijke omstandigheden waarin de mensen langs de rivier leven. Hutjes langs de oever en overal afval. Mensen steken de rivier over op binnenbanden van vrachtauto's. Een Thaise militair met een enorm geweer kijkt halfslapend toe. Er wordt vaak een oogje toegeknepen wanneer Birmezen goederen illegaal de grens over smokkelen via de rivier, voornamelijk wanneer de Thai er iets aan hebben...
's Avonds heb ik een afscheidsetentje gepland met alle vrienden die ik in Mae Sot gemaakt heb. Het valt zelfs G al op dat we steeds dezelfde mensen tegenkomen, bij de super, op de markt, op straat, bij de wasserette... Het is zo’n klein dorpje en farangs zoeken elkaar toch op. Echt integreren doen we niet...
Maandag gaat G mee naar Mae La. Hij is, net als ik, diep onder de indruk van het kamp en de mensen. Gabie en ik doen de ronde over de afdeling en G kijkt mee. Het ondervoede vrouwtje is terug. Ik schreef al eerder over haar. Een vrouw van 41 jaar, zwanger van haar 8ste kind en zwaar ondervoed. Echt vel over been en ze kan niet goed eten en drinken, alles is te zwaar of doet pijn. Bovendien heeft ze een grote vleesboom in haar buik waar ze veel pijn door heeft en die de uitgang blokkeert zodat ze sowieso per keizersnede moet bevallen. Maar in de conditie waar ze nu in is, zal ze dat hoogstwaarschijnlijk niet overleven. Daarom hebben we haar een paar weken geleden naar AMI (Aide Medicale Internationale) gestuurd, het algemene ziekenhuis in Mae La waar ze een “nutrition programme” hebben. Een aantal dagen geleden werden we gebeld door AMI dat een zwangere patiënt van hen, die het nutrition programme volgde, cholera had gekregen en nu ook weeën had. Drie keer raden wie dat was. Dit zielige ondervoede vrouwtje. Ze was al zo ondervoed en zo zwak, en dan ook nog cholera en weeën, 10 weken voor de uitgerekende datum! Hierom is ze terug gekomen zodat we haar goed in de gaten kunnen houden of ze echt gaat bevallen, want dan moet ze een keizersnede krijgen. Veel dilemma’s dus. Na de afdelingsronde onderzoek ik haar, schat het gewicht van het kind in haar buik, krap 1 kilo, en voel aan de buik hoeveel contracties ze heeft per 10 minuten. Het lijkt er niet op dat ze gaat bevallen maar ze is wel onrustig, afwachten dus.
Op de SCBU (couveuse afdeling) ligt nog steeds het kleine babietje dat 12 weken te vroeg geboren is. Vandaag precies 40 dagen oud! Hij moet nog wel flink groeien voordat hij naar huis mag. De jonge ouders gaan ontzettend liefdevol met hem om en knuffelen de hele dag als hij wakker is. De moeder van G heeft prachtige pakjes en mutsjes gebreid en dit lieve kleintje verdient dat wel! We hijsen het kleintje in een heerlijk warm en zacht paars outfitje. Het past perfect!
Tijdens de lunch word ik geroepen voor een bevalling. Afgelopen vrijdag heb ik les gegeven over hoe je het beste het hoofd geboren kan laten worden om de kans op uitscheuren te verkleinen. Vanaf toen roepen ze bij elke bevalling of ik wil superviseren. Wanneer er een “call for help” nodig is, komt Gabie, maar als alles goed gaat superviseer ik. Op de verloskamer ligt alles al klaar en de junior midwife legt de patiënt uit waarom ik erbij ben. Ze luisteren heel goed naar mijn aanwijzingen en de patiënt werkt ook aardig mee. Het gaat een beetje stuntelig, maar heel goed voor een junior midwife. Een jongetje wordt geboren dat na een beetje hulp ook goed begint te huilen. Wat een prachtbaan heb ik toch!
Ik bereid nog snel mijn laatste les voor. Het is min of meer dezelfde les als afgelopen vrijdag, maar dan ga ik dieper in op de stof. “Foetale nood” en de “ontwikkeling van het kind” (de baby aanpakken wanneer hij geboren wordt). Ik stel voornamelijk vragen aan midwives. Wat vinden zij van foetale nood, hoe herkennen ze het, wat doen ze ermee, wat zijn de gevolgen... Ik probeer ze uit te leggen dat het heel goed is om foetale nood te herkennen en dat het niet hun schuld is als er foetale nood ontstaat. Tijdens mijn observaties bleek namelijk dat ze het niet opschrijven, maar wel horen. Het leek er op alsof ze bang waren dat het aan hun lag en als het kindje toch in goede conditie geboren werd en ze hadden niets opgeschreven, kwam ook niemand er achter. Ik doe voor met een pop en een stoffen placenta (moederkoek) wat er tijdens een wee gebeurt en waarom het zwaar is voor een baby om al die weeën te doorstaan. Ik leg ze uit wat er gebeurt als je niets doet en de foetale nood blijft bestaan.
Ik probeer zo simpel mogelijke woorden te gebruiken en check steeds of ze het begrijpen. Hierdoor ontstaan er wel erg grappig nieuwe thai-englishe woorden: "no clothes baby (naakte baby), baby expire (baby gaat dood)", maar dan begrijpen ze het tenminste wel. Ook het Engels dat de midwives spreken versta ik steeds beter, alhoewel ze de "f/v" en de "r" vervangen "p" en "l". Dus iets is bijvoorbeeld "velly expensip"...
De boodschap van mijn les was dat je een betere midwife bent als je foetale nood herkent, een call for help en een plan of action maakt om het kindje zo snel mogelijk geboren te laten worden. Het tweede deel van mijn les bestaat, net als vrijdag, uit het oefenen van de gewone bevalling maar dan met persen EN zuchten.
Een van de gastdocenten, een tropenarts, die ons les heeft gegeven voordat we op stage gingen, vertelde iets heel waardevols: ”vraag je altijd eerst af waarom iets is zoals het is”.
Ik merkte toen ik de eerste bevallingen in Mae La observeerde dat het zo totaal anders ging dan ik gewend was en ik kreeg meteen de neiging om alles te veranderen. Je leert dat snel genoeg af, want het werkt gewoonweg niet zo. Kleine aanpassingen zijn mogelijk, complete veranderingen niet en al helemaal niet in de zes weken dat ik in Mae La ben geweest. Even een voorbeeld ter illustratie:
De midwives zijn gewend om veel actief te doen en niet af te wachten met hun handen op hun rug. Dit leer je ze ook niet zo maar aan. Veel beter is om ze een vervangende handeling aan te leren.
Zo waren de midwives gewend om, zodra een stukje hoofd in zicht was alleen nog maar de vrouw te laten persen. Wanneer het hoofdje geboren was, draaiden ze het hoofd links dan wel rechts (gewoon proberen welke kant het beste gaat). Normaal gesproken komt het hoofdje van de baby met het gezichtje richting de grond naar buiten, draait vervolgens een kwartslag links of rechts afhankelijk van aan welke kant de rug van de baby ligt om daarna helemaal geboren te worden. Door het hoofdje actief te draaien, kan je best wel heftig letsel veroorzaken omdat je letterlijk z’n nek omdraait. Na veel lessen, theoretische uitleg en voordoen met een pop, hebben ze dit gelukkig afgeleerd. Op het moment dat ik kwam observeren, voerden ze de “hands-off methode” uit. Dus handen los totdat het hoofdje zelf heeft gedraaid.
Ook waren de midwives gewend om het perineum (het stukje tussen de vagina en anus) om het hoofdje heen op te rekken zodat de bevalling sneller gaat (en je meer uitscheurt). Ook dit heeft Gabie ze afgeleerd door ze een andere handeling te laten doen. Helemaal hands-off gaat niet (dat is een te grote verandering), dus mogen ze nu met een gaasje hun hand op het perineum leggen, maar verder niets doen. Hierdoor hebben ze het gevoel dat ze toch echt iets doen.
Ik ben weer een stapje verder gegaan. Doordat ze de vrouw alleen maar laten persen en niet zuchten voor het laatste stukje, scheuren veel vrouwen een stukje uit. Ik heb ze geprobeerd aan te leren zodra ze het gaasje gaan gebruiken, de vrouw te vertellen dat ze niet meer voluit mag persen. Alleen persen op een wee en op halve kracht. Een paar bevallingen heb ik ze laten zien hoe de baarmoeder de baby naar buiten duwt zonder dat de vrouw perst. Daar waren ze wel van onder de indruk. In hoeverre ze dit blijven toepassen, kan ik niet meer observeren helaas, daarvoor is de stage te kort. Maar Gabie gaat er wel mee door en als de midwives zien dat het helpt, blijven ze het wellicht ook op die manier doen.
Kleine veranderingen, stapje voor stapje en je altijd afvragen waarom iets is zoals het is...dat was een wijze les!
De auto naar Mae Sot staat alweer klaar om te vertrekken. Mijn laatste minuten in Mae La... Ik geef alle midwives een stevige knuffel, vertel ze hoeveel ik van ze geleerd heb en wat een geweldige tijd ik heb gehad hier.
Ik ga ze missen en hoop dat ik snel weer terug mag komen...
De vakantie kan nu beginnen, drie weken rondreizen door Thailand...
Met dit laatste bericht eindigt mijn blog. Geweldig dat jullie allemaal zo trouw mijn blog hebben gelezen, ik vond het heerlijk om al mijn ervaringen te kunnen delen en hoop een redelijk goed beeld te kunnen hebben gegeven van het leven hier.
vrijdag 4 juni 2010
Technische dienst Mae La
Pakketje baby
De laatste nacht
Eenmaal aangekomen bij de SMRU zit de “Mae La auto” al goed vol met de pizza’s. Tot de nok toe gevuld gaan we op weg naar het kamp. De midwives zijn al helemaal enthousiast als ik ze vertel dat het gelukt is om de pizza’s mee te nemen. Maar eerst een gewone werkdag.
Net na de gewone afdelingsronde, stort de regen naar beneden. Enthousiaste kindjes vechten voor de beste plek onder de dakgoot om eens echt te douchen. Zo snel als de regen op kwam zetten, verdween het ook weer na 20 minuten.
Samen met het ultrasound team bereid ik na de lunch de toneelstukjes voor die we ’s middags zullen opvoeren voor de midwives. We spelen situaties na waarin de midwives bepaalde dingen heel goed doen en andere minder. De midwives schrijven vervolgens op wat er goed en fout ging om het daarna met z’n allen na te bespreken. Tijdens een van de filmpjes vraag ik in het Karen of iets mag drinken: "Pathu oti", maar ik zei per ongeluk "Pathu i-o", wat "ik wil poep drinken" betekent, oeps...
Ik heb een sarong om en een ballon onder m’n tshirt. Het is echt hilarisch. Om twee uur komen de midwives binnen. Onder mijn sarong heb ik een plastic baby tussen mijn benen geklemd die keer op keer “geboren” wordt. Vooral het laatste toneelstukje, waarbij de baby “per ongeluk” op de grond geboren wordt, zorgt bij iedereen voor de slappe lach.
Na de toneelstukje geef ik een serieuze presentatie over alles wat goed gaat en wat beter kan. Er zijn met name twee onderwerpen die ik bespreek ter verbetering. De manier waarop ze het kindje geboren laten worden en het herkennen van foetale nood (wanneer de baby in de buik zuurstofgebrek dreigt te hebben). Zoals ik al eerder heb geschreven, worden vrouwen hier luid toegejuicht om vooral door te blijven persen. Nu moet er ook hard geperst worden, maar het laatste stukje juist gedoseerd om uitscheuren zo mogelijk te voorkomen.
Eerst bespreken we foetale nood. Ik vraag ze wat het is, hoe ze het herkennen en wat ze ermee doen. Door naar de frequentie van de harttonen van het kindje te luisteren, krijg je informatie over de toestand van het kind. Daarom hoor je na elke perswee te luisteren naar het hartje. Hier in Mae La wordt dat af en toe vergeten of te laat na de wee gedaan. Soms is het zo dat net na de wee, de hartslag een beetje daalt en langzaam weer omhoog komt. Dit mag wel een keertje, maar niet te lang. Ik ben gewend om in zo’n geval op te schrijven: “hartslag 60 à 110”. Ik vroeg de midwives of zij dit foetale nood vonden. We kwamen tot de conclusie dat het wel een keertje mag, maar geen drie weeën achter elkaar. Ook vroeg ik ze wat zij in zo’n geval opschrijven. “The best score” was het antwoord. “En wanneer het drie weeën achter elkaar is,” vroeg ik. Nog steeds “the best score”. Ik was best verbaasd. Alhoewel ik al wel wist dat ze het zo opschreven, verwachtte ik dat ze het niet zo maar zouden toegeven. Ik liet ze een voorbeeld zien van een bevalling een paar weken geleden. Ik had zelf de hartslag geteld en deze vergeleken met wat zij opgeschreven hadden. Hier zaten toch wel grote verschillen tussen. Samen met Gabie probeerden we ze te laten inzien dat het niet hun fout is als het kindje in nood is, dat negeren niet helpt en dat het juist heel goed is als je het herkent en er iets mee doet. We vergeleken het met onder water zwemmen. Naar de overkant van een riviertje wil nog wel lukken, maar niet heen en terug, dan verdrink je...
Het volgende onderwerp was “de bevalling”. Aan de hand van foto’s legde ik ze een en ander uit om het daarna op het fantoom voor te doen. Iedereen oefende om de beurt de pop om de baby persend en zuchten geboren te laten worden.
Ze vonden het allemaal heel leuk, maar we hadden helaas wat weinig tijd om er heel diep op in te gaan. Ze wilden er zelfs graag extra les over! Daarom geef ik aanstaande maandag, op mijn echte allerlaatste dag, een extra les.
Na de les krijg ik opeens een cadeautje, een echt traditioneel Karen shirt! Helemaal super...Met trots trek ik het aan en samen met de sarong lijk ik bijna one of the group!
Tegen een uurtje of vijf, half zes begon het pizzafeest. Een aantal midwives had nog nooit een pizza gegeten en ze waren razend enthousiast. Lekker vette ongezonde hap, geen groenten en wel suiker en veel vet. De cola en sprite verdween als sneeuw voor de zon en uiteindelijk ging zelfs alle pizza op!
Een paar uur later begon de film. De midwives kozen een of andere Bollywood film uit, niet echt mijn smaak, maar wel heel grappig om te zien. Langzamerhand stroomden de ruimte vol met patiënten, hun kinderen op een aan, het infuus in de ander. Ik deelde chocola, chips en snoep uit en het feest was compleet. een heel lief klein meisje werd op mijn schoot geplaatst, die na 30minuten over mij heen plaste...had ik kunnen weten aangezien ze hier geen luiers hebben...
Nadat Bollywoods avonturen waren afgelopen, wilden de midwives toch ook nog Bridget Jones Diary kijken... Ik besloot mijn allerlaatste nachtje in Mae La vroeg te gaan slapen, je weet maar nooit wat er nog allemaal kan gebeuren op de verloskamer.
Vroeg in de ochtend werd ik gewekt door midwives dat er een bevalling aan de gang was en of ik ze aanwijzingen wilde geven naar aanleiding van de les van gisteren. Niets liever!
De bevalling ging snel, het werd haar vierde kindje. Ik vroeg of het kindje op de buik mocht als het geboren werd, dat was geen probleem. Ik deed voor hoe en wanneer er geperst en gezucht moest worden. Het was een prachtig schoolvoorbeeld. De patiënte luisterde perfect en je zag de baarmoeder het kindje langzaam naar buiten duwen terwijl de vrouw zuchtte. Ik legde het kindje op de buik waarop de moeder vroeg was het was. “Poh Moo” zei ik (een meisje), ze glimlachte van geluk, ze had namelijk al drie jongetjes... De midwives waren onder de indruk, de vrouw was niet uitgescheurd. Ik vertelde er wel bij dat dit wel heel simpel was gegaan en het ook voor komt dat je ontzettend je best doet, alles volgens het boekje gaat en je alsnog moet hechten achteraf. Maar het belangrijkste is, dan ze begrijpen wat ze doen en waarom.
Een paar uur later komen de midwives me halen voor de volgende bevalling. Of ik wil aanwijzingen wil geven over persen en zuchten. De bevalling gaat goed en snel, de patient luistert alleen niet naar de aanwijzingen en het jongetje wordt ongeveer gelanceerd. Ik kan nog net samen met de midwives voorkomen dat ie in de bak onder de tafel valt en breng hem meteen naar de opvangtafel, hij ademt namelijk niet... De midwives raken een beetje in paniek, doen meteen een "call for help" en weten even niet zo goed wat ze moeten doen. Gelukkig komen de medics snel. Alles loopt een beetje rommelig maar uiteindelijk helpen ze het jongetje met ademen en gaat hij huilen, altijd een fijn geluk in verloskunde land!
Terwijl iedereen nog een beetje bijkomt van de bevalling, heeft de volgende zich al ingezet. Ik vraag de midwives hoe ze het willen aanpakken en wie wat gaat doen en zeggen. Op dat moment komt een vrouw al persend binnen. Uit automatisme heb ik altijd handschoenen aan in de verloskamer en dat kwam goed uit. Het hoofdje is al geboren en niemand heeft handschoenen aan. Ik loop snel naar de patient, strek mijn handen uit en verwikkeld in zijn navelstreng ploept daar een heel klein babietje precies in mijn handen. Hij begint meteen te huilen, maar is wel erg klein, 1700 gram. Het lijkt wel lopende band werk!
Ondertussen vliegt de tijd en rijdt de auto alweer terug naar Mae Sot. Aanstaande maandag is de aller aller laatste dag Mae La voor mij. Dit keer samen met Georg!
woensdag 2 juni 2010
De laatste week is ingegaan..
De laatste week is aangebroken... In het weekend heb ik de laatste hand aan mijn eindpresentatie gelegd die ik morgen tijdens de grote Obstetric Meeting ga presenteren.
Vandaag begon de dag met de rit naar Mae La. Door het regenseizoen begint alles steeds groener en kleuriger te worden.... Na een uur heen en weer gehobbel in de auto zijn we er. Tijdens het uitstappen worden we begroet door de puppy’s die zo blij zijn dat we er zijn dat ze spontaan kwispelend over m'n voeten heen plassen...en bedankt.
Onderweg naar Mae La is er al een paar keer gebeld over een zwangere vrouw met heel ernstige astma. We spoeden ons erheen. Ik heb nog nooit iemand in zo’n zware ademnood gezien. Met alle kracht die ze nog heeft probeert ze te ademen. Ze hebben al van alles geprobeerd qua medicijnen maar niets werkt. Ze krijgt zuurstof, maar er is meer nodig om haar op de been te houden. Als laatste redmiddel proberen ze een medicijn dat eigenlijk bedoeld is bij zwangerschapsvergiftiging, maar het schijnt ook te kunnen werken tegen astma. De enige andere oplossing is om haar naar een Thais ziekenhuis te brengen waar ze beademd kan worden, maar dan moet ze het vervoer erheen wel overleven. Na een paar uur lijkt het erop dat ze iets minder in ademnood is dan voorheen. We zijn twijfelachtig positief.
Mijn observaties zitten erop in de verloskamer, dus nu kan ik iets meer interactief aan de slag. Aanstaande donderdag geef ik feedback aan de midwives over wat er goed gaat en wat ze kunnen verbeteren. Dit doe ik door situaties na te spelen. Het ultrasound team speelt de midwives na en ik ben de patiënt. De midwives schrijven vervolgens op wat ze zien dat niet goed gaat. Aan het einde gaan we het bespreken en geef ik nog een powerpoint presentatie met de meest belangrijke punten.
De bevallingen die zich deze week nog afspelen, daar ben ik gewoon bij als extra hulpje (en wie weet pak ik hier en daar een kindje aan...). Vandaag was een drukke dag in de verloskamers. Binnen 25 minuten twee kindjes, een jongetje en daarna een meisje. De eerste bevalling was het vijfde kindje voor deze vrouw, maar daarvan leefden nog drie, inclusief dit jongetje. De bevalling verliep heel snel. In een mum van tijd kwam een te lief jongetje ter wereld. Met ogen open en luid schreeuwend werd hij geboren. Volgens mij wist hij niet zeker of hij nou wel zo blij was om uit de buik te komen...
Terwijl we het jongetje in aan het wikkelen waren in de beige katoenen doeken, begon de patiënt tegenover opeens te persen. Ik spoedde me erheen en samen met de midwife zetten we een prachtig meisje met een dikke bos haar op de wereld.
In de tussentijd leg ik de allerlaatste hand aan de presentatie en reken me suf over percentages. Wiskunde is nou niet bepaald mijn sterkste kant, maar met een beetje hulp ben ik toch een heel eind gekomen.
Aan het einde van de dag, lijkt het beter te gaan met de astmapatiënt, gelukkig...
’s Avonds laat komen Gabie en ik erachter dat er toch een aantal data in mijn presentatie niet kloppen... Tot diep in de nacht maken we laatste verbeteringen en oefen ik nog een keer de presentatie.
In het kamertje naast de patiënten, rol ik mijn plastic kleedje uit, hang de klamboe en val in een diepe slaap.
Dinsdag
Ik word wakker om een uurtje of 5. De midwives zijn hun ontbijt naast mijn oor aan het bereiden: rijst met fishpaste en groente. Het regen pijpenstelen! De design “rainshower”, zo populair in Nederland, is hier tout naturel! Uit elke dakgoot stort de regen in dikke harde stralen naar beneden. Na de laatste regenbui in Mae La, is het dak meer lekvrij gemaakt, zodat de patiënten enigszins droog liggen. Op de babyafdeling hebben ze voor de zekerheid de moeder en de baby’s niet meer onder de dakgoot liggen, je weet maar nooit...
Na het ontbijt, bestaande uit een wrap met bruine bonen, ui en chili, is de dag weer begonnen. Buiten hangt een dikke laag mist in de bergen die Mae La omringen. Langzaam maar zeker trekt de mist weg en komt de prachtige natuur tevoorschijn.
Gedurende de dag ontstaat toch een lichte vorm van zenuwen, helemaal als ik hoor dat ik aan het begin van de vergadering ga presenteren. Ik hoopte een beetje op het eind, als niet iedereen meer even goed bij de tijd is en niet oplet als ik me verspreek....
Eenmaal terug in Mae Sot installeer in de beamer in de vergaderzaal, waarna blijkt dat deze niet werkt met mijn apple laptop... Zodra ik m’n presentatie op een andere laptop open, verspringen alle tabellen, dus dat blijkt ook geen goede oplossing. Dus kijkt iedereen naar mijn laptop schermpje terwijl ik vanaf een andere computer mijn notities bij de hand heb. Na een half uur van percentage naar percentage en decrease, improvement, increase, recommendations, etcetera, zit de presentatie erop!
En dat moet natuurlijk gevierd worden. Niet veel later hang ik aan de bar van de grootste club in Mae Sot: Kungs. Daar passen toch zeker 30 mensen binnen. Met mijn clubje “Mae Sot friends” drinken we op mijn laatste weekje Mae Sot. In de korte tijd dat ik hier ben geweest, heb ik een hoop nieuwe vrienden gemaakt, die ik toch wel ga missen als ik weg ben. Lang leve Facebook!
Ik rol om half twee mijn bed in om na vijf uur weer op te staan voor een nieuwe dag Mae La...
Woensdag
Onderweg naar Mae La passeren we de road blocks van de Thaise politie. Net als iedere dag vragen ze waar we heen gaan en met hoeveel mensen we zijn. Het is voor mij ondertussen bijna normaal geworden om door drie roadblocks heen het kamp te bereiken. Ik vergeet soms bijna dat ik in een vluchtelingenkamp werk.
Op de afdeling is de kleur vandaag geel. Wat ik namelijk nog niet eerder heb verteld, is dat iedere dag een kleur of thema heeft qua kleding. Er zijn geen uniformen zoals in Nederland, geen witte doktersjassen of zusterpakjes, maar gekleurde polo’s. Maandag is lila, dinsdag donkerblauw met EU sterren op de rug, woensdag geel (sommige zelfs met een “i love the king” embleem op de rug), donderdag traditional Karen dress, vrijdag turkoois en in het weekend “free coiche”.
Het gaat gelukkig stukken beter met de zwangere vrouw met astma. Zo goed om dit soort succes story’s af en toe te zien. Ze heeft nog wel veel last en krijgt ook nog zuurstof, maar maandag dacht ik echt dat ze voor mijn neus zou overlijden.
Het is rustig op de verloskamer, geen bevallingen vandaag. Ik werk aan mijn presentatie voor de midwives morgen.
Samen met het ultrasound team spelen we een paar situaties uit in de verloskamer waarbij de midwives moeten opschrijven wat er goed en niet goed gaat. Ik speel de patiënt, dus dat wordt lachen. Daarnaast geen ik les over hoe de midwives het kind aan moeten pakken en dat “zuchten” belangrijk is op het einde van de bevallingen. Nu is het namelijk zo dat de midwives met z’n 3en of 4en mega enthousiast “tjoe tjoe” roepen zodra een stukje van het hoofd te zien is. Door op het laatst de vrouw te laten stoppen met persen en te laten zuchten, heb je minder kans op uitscheuren. Daardoor ook minder hechten (hechtdraad is duur en schaars), minder infecties, prettiger voor de vrouw.
In een les is dit natuurlijk niet aan te leren, maar ik geef een opzetje, net als met de skin to skin les.
Na alle lessen, toneelstukjes en powerpoint presentaties gaan we film kijken met alle medewerkers en patiënten. Ik vroeg ze vandaag welke film ze dan willen zien en wat ze willen eten en drinken. In eerste instantie waren ze erg verlegen en zeiden dat alles goed was, maar na een beetje doorvragen, wilden ze toch graag pizza, hamburgers, wijn, chocola, chips... en graag een “love story movie” met “handsome actor and handsome actress”... Dus dat wordt flink shoppen vanavond!
De auto gaat weer terug naar Mae Sot en we worden uitgezwaaid door een groepje ondeugende maar oh zo schattige kindertjes.
vrijdag 28 mei 2010
Superstitions
In de verloskamer viel het me al op dat veel vrouwen een lokje haar in hun mond stoppen als ze net bevallen zijn, dit blijkt teveel bloedverlies te voorkomen. Ook moet je na de bevalling een katoenen doek in je haar knopen en onder veel dekens liggen want dan ga je veel zweten en dat is gezond!
Dit zijn maar een paar kleine voorbeelden, maar midwives Hana Snow en Pos Si Saw vertelden me dat er nog veel meer zijn.
Kortom, het Karen volk is super bijgelovig en laat ik daar nu eens goed gebruik van hebben gemaakt!
Gisteren heb ik namelijk les gegeven over het nut van skin to skin en hoe je het moet toepassen. Skin to skin betekent dat je de baby bloot op de blote borst van de moeder legt voor een uurtje of twee. Hier worden ze heel rustig van omdat ze de geur en hartslag van de moeder herkennen en ze zich veilig voelen. Hierdoor wordt de hartslag en ademhaling van de baby rustiger, hebben ze een stabielere lichaamstemperatuur en bloedsuiker én plassen en poepen ze eerder. Kortom, het is goed voor moeder en kind, want het is natuurlijk ook gewoon heel gezellig om met je kindje te knuffelen.
Hier in Mae La gaat het er na de bevalling anders aan toe dan in Nederland. Het kindje wordt geboren, tussen de benen van de moeder wordt de navelstreng doorgeknipt om vervolgens op een andere plek te worden afgedroogd en ingewikkeld in een doek. Moeders krijgen hun kindje pas na ongeveer 20-30 minuten te zien (compleet ingewikkeld in doeken, zodat alleen het gezichtje te zien is). Ik heb de midwives gevraagd waarom ze dit zo doen. Ik dacht namelijk dat het te maken had met religie of traditie maar dat was niet zo en hier zat ook geen bijgeloof bij, ze waren het gewoon zo gewend. Tijdens mijn les heb ik ze foto’s laten zien van een Nederlandse bevalling en kindjes die direct op de buik van de moeder werden gelegd. Ik vroeg ze wat ze ervan vonden en wat beter was. Uit de discussie die volgde kwam naar voren dat ze het wel wilden proberen, want eigenlijk was het ook wel zo praktisch dat je dan je handen even vrij had en niet zo’n glibberig, nat, bungelend kind vast had...
Het komt vaak voor dat een kindje een hoge hartslag of ademhaling heeft of juist een lage temperatuur (zeker in het regenseizoen) zonder dat het kindje echt ziek is. Tijdens mijn les raakten de midwives al een beetje enthousiast over skin to skin en helemaal toen ik voordeed hoe het moest bij een patiënt. Overjoyed werden ze toen ze de hartslag en ademhaling gingen meten voor en na skin to skin en bleek dat het echt waar was wat ik had verteld! De ademhaling van twee baby’s waarbij we het hebben gedaan gingen van 80 en 92 naar resp. 56 en 53 (normaal is tussen 40-60 ademhalingen per minuut). Hun vraag aan mij was natuurlijk hoe het nu echt werkt, ondanks dat ik ze de gedachte erachter al had uitgelegd, want dit was toch wel heel vreemd vonden ze. Dus vertelde ik dat het eigenlijk hetzelfde werkt als de haarlok in de mond, de omgekeerde slippers en het klappen op de tafel!
Niet heel veel later kwam een vrouw met heftige weeën binnen. Ze riepen mij er meteen bij om te observeren en binnen 4 minuten werd er een kindje geboren en.... dat werd direct op de buik gelegd! Meer had ik niet kunnen vragen!
Gisterenavond speelde zich nog een grappig tafereel af. Ik was hard bezig Microsoft Excel onder de knie te krijgen, mijn hersenen aan het pijnigen met moeilijke wiskundige formules om percentages uit te rekenen, toen ik hard honden gejank hoorde. Nadat dit toch zo’n 5 minuten aanhield, ben ik maar eens gaan kijken. Ik zag twee honden in een bijzondere positie staan, een teefje en een reu. Het mannetje had het vrouwtje besprongen om haar te dekken maar, zo vertelde iemand mij later, is het vrouwtje ergens heel erg van geschrokken waardoor bepaalde onderdelen zich sterk samentrokken. Hierdoor zaten de twee dus letterlijk vast aan elkaar. De enige oplossing is wachten tot het zaakje slap wordt en de twee van elkaar bevrijd worden. Wellicht heeft iedereen dit al wel eens gezien, maar het was voor mij compleet nieuw en het duurde ongeveer 45minuten, het arme schaap... ehh hond...
Afgelopen nacht heb ik bij elkaar 2 uur geslapen. Een 23 jarige vrouw was aan het bevallen van haar tweede kindje. De meeste vrouwen hier hebben een “risk factor”, zoals bloedarmoede, prematuur, leeftijd (ouder dan 40jr of jonger dan 18 jaar). Deze vrouw had ook een risk factor, namelijk “very short”, ze was 1.37m. Om te voldoen aan de criteria van “very short” moet je korter zijn dan 1.40m. De meeste mensen hier zijn namelijk tussen de 1.50 en 1.55. Ik kom hier dan ook over als een reus en mijn schoenmaat (39) komt ook weinig voor. Gabie is nog een aantal centimeter langer dan ik en zij heeft dan ook eigen steriele handschoenen (3 maten groter dan wat ze in Mae La gebruiken) en eigen crocs voor in de verloskamers. Ik loop in de verloskamers meestal op crocs maatje 35-36, maar ach ’t is maar voor heel even. Wat wel erg lachwekkend is, is als we opereren. De operatiepakken zijn namelijk ook maatje “Mae La” en voor ons dus als hoogwater broeken en naveltruitjes...
(voor zo'n schattig kindje blijf ik natuurlijk graag een nachtje wakker)
Aan het einde van de dag rijden we weer terug naar Mae Sot. Door het regenseizoen wordt alles steeds groener en mooier... Wat is het toch genieten hier!
dinsdag 25 mei 2010
Opereren!!
Maandagavond laat begon het te regenen en het blijft een beetje af en aan doorsudderen. In Nederland wordt je dagbesteding over het algemeen negatief beïnvloed door de regen, hier juist andersom! Het is heerlijk koel en voor het eerst sinds ik hier ben, zweet ik om 9 uur ’s ochtends nog steeds bijna niet!
In het busje gaan we op weg naar Mae La. Ons busje heeft ramen en zelfs airco. Het busje dat naar Wang Pha rijdt, is een meer traditioneel busje waar je je best voor moet doen om er niet uit te vallen...
In Mae La heeft Gabie al 1,5 liter vruchtwater afgetapt bij onze vaste klant... Het gaat nu wel heel erg snel, maar het kindje beweegt verder goed en ook de harttonen zijn goed. Afwachten dus...
Vandaag staat er 1 sterilisatie op het programma. Vorige week heb ik anaesthesist gespeeld in het donker, vandaag ben ik operatieassistent. Gabie maakt de buik open en zoek naar de eileiders die ik vervolgens “vakkundig” afbind met catgut (hechtdraad van kattendarm). Dit hechtdraad is super ouderwets en wordt in Nederland al heel lang niet meer gebruikt. Van het OLVG heb ik veel hechtdraad gekregen, maar dat proberen we alleen voor “moeilijke gevallen” te gebruiken zodat het niet te snel op gaat. Na de buikwond te hebben gehecht, zit mijn eerste sterilisatie er op en kom ik tot de conclusie: opereren is leuk!
Na de lunch probeer ik op de computer data in te vullen, maar word steeds afgeleid door de te lieve puppy’s van onze huishond “Dragon”. Hij heet eigenlijk anders, een of andere Birmese naam, die het meest weg heeft van Dragon, vandaar. Zijn vijf puppy’s: Spot-one, Spot-two, Spot-three, Sally en Browny lopen, je breekt je nek over ze, maar zijn ook wel heel lief!
Terwijl we op het punt staan om terug naar Mae Sot te rijden, komt een van de midwives naar ons toe met de mededeling dat onze patiënt van de vruchtwaterpunctie ineens veel bloed verliest. De buik voelt soepel, wat een goed teken is, maar de hartslag van het kindje is wel te hoog. Het zal toch niet waar zijn, dat het nu toch nog mis gaat na 32 weken intensieve controle en alle vruchtwaterpuncties die ze gehad heeft! We onderzoeken haar in de verloskamer en ze heeft inderdaad redelijk veel bloed verloren. Zo op het eerste gezicht is het niet duidelijk waardoor het komt. Haar vliezen zijn in ieder geval niet gebroken en dat is gunstig. Het enige wat we nu kunnen doen is afwachten en hopen dat het stopt met bloeden en de buik weer rustig wordt...
Morgen weer een dag!